Historie

Jämtland maakte van 1178 t/m 1648 deel uit van Noorwegen. Tijdens het Viking tijdperk was Jämtland een autonome boerenrepubliek met een van ‘s werelds oudste parlementen, geheten het Jamtamot.
In de Middeleeuwen had Jämtland een autonome positie in het Noorse Koninkrijk en vormde zij eigen wetten.
Historisch, sociaal en politiek gezien is Jämtland altijd een bijzonder grondgebied geweest tussen Noorwegen en Zweden.
Het Landswapen van Jämtland symboliseert de roerige tijden hoe de eland (Jämtland) vanuit het westen wordt aangevallen door een hond (Noorwegen) en vanuit het oosten door een valk (Zweden). Zo wisselde Jämtland 13 keer van leiderschap. Pas in 1688 kreeg de bevolking van Jämtland officieel medezeggenschap in Zweden.

In 1768 is de stad Östersund gesticht omdat Jämtland een provincie was zonder stad. In 1810 telde de stad nog maar 200 inwoners en was daarmee de meest dun bevolkte stad van Zweden.
In laat 1800, begin 1900 vormde de bosbouw, de zalm vangst, de pelshandel en kleinschalige boerenbedrijfjes de bron van inkomsten. Zo was het heel gewoon dat de boer een hele winter in de bosbouw werkte. De boerenvrouw zorgde voor de kinderen, de boerderij en hield het vuur in de kachel aan. Indertijd waren -30°C tot -40°C winterse temperaturen. Een hard klimaat met veel sneeuwval en in een zeer ruige en uitgestrekte wildernis. In het voorjaar verliet het gezin het winterverblijf en dreven ze het vee naar hun zomerverblijf. Daar voedde het vee zich in bossen en open plekken. Het gezin woonde in een eenvoudig timmerhus = boomstammen stuga/cabin.

Heden

Jämtlands Län is de op een na grootste provincie van Zweden en valt onder het zogeheten Norrland, het noordelijk deel van Zweden.
Jämtland is ruim 1,5 keer zo groot als Nederland, telt slechts 200.000 inwoners en is daarmee de dunst bevolkte provincie van Zweden. Er is maar 1 snelweg, de #45 en de bevolking staat als van oudsher bekend om haar gastvrijheid en tradities.
In 1960 is de Zweedse onafhankelijkheidsbeweging “Jämtland Republiek” opgericht. (On)officieel is Jämtland een Republiek en wordt dit voor 51% erkend door het Zweedse regering. Jämtland Republiek heeft haar eigen president, eigen vlag en een eigen volkslied. De Jämtlandse bevolking doet niet mee met de massa en is kritisch als het om politieke beslissingen gaat. Zo stemde 85% van de Jämtland bevolking tegen de EU.

De Jämtland vlag heeft de kleuren blauw-wit-groen. Blauw voor de zuivere en heldere hemel boven Jämtland,  Groen symboliseert de groene wouden van de Ragunda Valley en Wit staat voor de besneeuwde bergen in het westen.

Het logo van Wilderness Adventures Sweden heeft daarom de kleuren van onze Jämtland vlag. Ook wappert de vlag op het terrein en bij ons huis.
Jag är stolt över att jag bor i Jämtlands Län!
Proud to live in Jämtland!

            

 

De ramp op 6 juni 1796

Op 6 juni 1796 vond Zweden’s grootste catastrofale natuurramp plaats op slechts 3 km van Bispgården, Jämtland.
Tegenwoordig heeft het rampgebied een Nationaal Park status en is genaamd ‘Döda Fallet’ oftewel de ‘Dode Waterval’.
Hoe kwam het zover dat het Ragunda-meer leeg stroomde en Zweden’s twee na grootste waterval de ‘Forsfallet’ in een dode waterval veranderde? Een 24 meter hoge tsunami golf denderde verwoestend via de Indalsälven rivier door de Ragunda Vallei. De golf liet een enorme modderlawine achter bij Sundsvall waar tegenwoordig het vliegveld is gehuisvest. Lees hier het verslag van Maud Herkules uit Västerede over deze ramp.

De Samen Cultuur

De Samen of Sami zijn een van oorsprong nomadisch volk dat in het Noord Europese Lapland woont. Ze bezitten in zowel Noorwegen, Zweden als Finland een eigen parlement, het Sameting. Ze hebben inspraak bij de nationale overheden in zaken die de Samen en hun woongebied betreffen. In het noorden van Zweden leven zo’n 20.000 Samen. Vanaf de 17e eeuw is hun levenswijze sterk veranderd. Slechts een klein percentage voert nog een nomadisch bestaan en dan doorgaans nog maar een deel van het jaar. De meeste Samen hebben zich als visser, landbouwer of zelfstandig ondernemer gevestigd. Hun leven verschilt tegenwoordig in weinig opzichten van dat van andere Scandinaviërs. De traditionele kleurige kleding van de Samen wordt meer en meer als folklore gerekend, evenals de bijzondere muziek, de zogenaamde joik.

De Samen die nog een nomadisch bestaan leven, trekken met hun rendierkudden rond voor hun voedselvoorziening. De rendieren leveren de Samen melk, vlees en huiden. Er zijn families die grote kuddes bezitten van wel duizenden dieren. Zij trekken lang niet altijd mee met sledes en veelal gaat dit tegenwoordig met snowmobiles. Het verzamelen van deze grote kuddes gaat vaak met helikopters. Wanneer het voorjaar aanbreekt zijn de rendieren weer terug in hun noordelijke leefgebied. Dan is de tijd ze hun jongen baren. September is de maand van de slacht voor hun vlees en huiden.

In de wintermaanden worden massaal rendieren hier naar Jämtland vervoerd en vaak met vele vrachtwagens. Er is hier veel meer te eten voor de dieren dan in de met meters sneeuw bedekte hoogvlakten. Ook hier in de Ragunda gemeente kunt u rendieren aantreffen. De Samen die in Zuid-Lapland wonen drijven hun kuddes vaak nog traditioneel naar Jämtland. Voor de (privé) boseigenaren die hier productiebos bezitten, is er geen vergoeding in gelden vanuit de overheid. Duizenden rendieren laten veel schade achter met name aan jonge aanplant. Dit blijft een gevoelig discussiepunt.

In het Jamtli museum in onze hoofdstad Östersund, is er veel over deze bijzondere cultuur te bekijken.